Aşım Sezonu Bitti, ya Sorunlar?

Aşım bir biyolojik olay olarak görülmelidir.
Aşım 64 kromozomu bulunan dişi ve erkeğin kısrak yumurtasını spermle dölleyerek zigot döllenmiş yumurta oluşmasıyla yavru oluşur.
Genlerini en fazla aktaran canlıların başında Atlar gelir.
Ülkemizde yarış atları ıslahı TJK’nın girişimiyle üst seviyeye çekilmiştir. Artan ekonomik sıkıntılar sektörde zaman zaman sıkıntılar yaşatmıştır.
Atçılık sporu Ata sporu olarak binicilik olarak da gerçekleşmektedir.
Atçılığımızın ileri seviyeye gelmesi bilinçli atçılık yapılmasıyla son yıllarda yapılan kısrak ve Aygır ithalatıyla ileri düzeye çıkmıştır.
Masrafların çok yükselmesi güçlü ve varlıklı (finansal yönden güçlü) kişilerin atçılık yapmasıyla devam etmektedir.
Artan arazi fiyatları ve kalifiye personel sıkıntısı günümüzde ÖZEL HARA kurmayı neredeyse imkansızlaştırmıştır.

*

Atlarda üreme
64 kromozomlu atlar yılın her ayı gebe kalabilirler.
Yarış atı üretiminde ise aşım yani çiftleşme 15 şubat/30 haziran ayları arasında yapılmaktadır.
11 ay gebelik süreci bulunan atlarda normal doğumunu kendi başına yapabilir. Maiden kısraklarda ise yardım gerekebilir.
İklim gebelikte son derece önemlidir. Dişiler yumurta üretir ve üretikleri yumurta (folikül ile derecelendirilir) yumurta ölçümü F50-52 büyüklüğüne gelince patlar ve erkek spermi yumurtayla birleşir; morula blastula ve Gastrula dönemleri oluşur.

Zigot döllenmiş yumurta oluşumu tecrübe ve iyi veterinerlik gerektirir.
Yüksek folikül oluşumu soğuk havalarda gerçekleşmez. Yumurta büyüdüğü gibi küçülebilir ve çiftleşmede zigot oluşmaz.
Mevsimde düzensizlik gebelik oranını düşürür.
Ne kadar iyi bakımlı da olsa kalabalık ve yetersiz personelde çekimler aksayabilir.
Bu sene İngilizlerde 3400′ e yakın kısrak TJK’ya baş vurdu. Sorgulama bölümünden baktığımızda 1300 civarında geç kalmış, bakılmamış ve boş kısraklar TJK sayfasında görüntülenmektedir.
Özel haralarda durum biraz farklı olabilir. Sıkı takip hormon kullanmak doğum yapmış kısraklara prit takmak gebelik öncesi hazırlıkları yukarı taşıyabilir.
TJk da bu sene uygulanan 21 gün kuralı çoğu kısrağın doğumda anne ve tay kaybına sebep oldu.
Fakat TJK bu konuya geçen seneki boş kısrak popülasyonunun hastalık taşıması, bakımsız kısrakların haralara girmesiyle zor anlar yaşadı. Bu senede birçok harada herpes virüsü görüldü.

SONUÇ

TJK aşım işini minimize ederse kalite artacaktır.
Özel haralar zaten sınırlı aşım yapmaktadır.
Bu zor işi özel sektörde yapanların büyük bir katma değer yarattığı bir gerçektir.